21 Şubat 2008 Tam Ay Tutulması
Tarih: 18.02.2008 Saat: 14:36
Konu: Ay Tutulması


Yılın İlk Ay Tutulması

2008 yılında gerçekleşecek olan iki Ay tutulmasından ilki, 21 Şubat 2008 tarihinde bir “Tam Ay Tutulması” şeklinde meydana gelecek. Ay’ın bakır renge bürüneceği bu gökyüzü şöleni Türkiye’den de izlenebilecek.

21 Şubat 2008 tarihinde gerçekleşecek olan tam Ay tutulması Dünya üzerinden Kuzey ve Güney Amerika, Afrika ve Avrupa kıtalarından izlenebilecek.

Ülkemizden de izlenebilecek olan bu muazzam gök olayı 20 Şubat 2008’i 21 Şubat 2008’e bağlayan gece, Türkiye saati ile 02:36’da başlayacak. Yine Türkiye saati ile 05:01’de başlayacak olan tam tutulma yaklaşık 50 dakika sürecek. Tutulma başlangıcında güney-güneybatı yönünde ufuktan yaklaşık 40 derece yükseklikte görülecek olan Ay, tam tutulma başlangıcında batı yönünde ufuktan yaklaşık 15 derece yükseklikte olacak. Tam tutulmadan 07:09’da çıkacak olan Ay, 06:38’de batacak ve dolayısıyla tutulmanın sonu Türkiye’den izlenemeyecek.


Ay Tutulması Nedir ?

Ay ve Güneş tutulmaları çok eskiden beri bilinen gök olaylarıdır. Yer ve Ay, diğer gezegenler gibi Güneş’ten aldıkları ışınları yansıtarak kendilerini gösterirler. Ay, Yer çevresinde; Yer, Ay ile birlikte Güneş çevresinde yörünge hareketlerini yaparken Güneş’e dönük yüzleri aydınlık, öbür yüzleri karanlıktır ve karanlık tarafta uzayda birer gölge konisi oluştururlar. Ay, Yer’in gölge konisine girdiğinde Ay tutulması, Ay’ın gölge konisi Yer üzerine düştüğünde ise Güneş tutulması meydana gelir. Ay tutulması sadece, Ay dolunay evresindeyken Dünya’nın gölgesinin bir kısmından geçerse gerçekleşir. Dünya’nın gölgesi birbiri içine geçmiş iki huni benzeri bileşenden oluşur. Dünya, Güneş’in ışığının tümünü değilde belirli bir kısmının Ay’a ulaşmasını engellediği bölgeye Penumbra veya Yarıgölge denir. Umbra veya Tamgölge bölgesi ise Dünya’nın Güneş’ten Ay’a doğru gelen ışığı tamamen engellediği bölgedir. Bir tam Ay tutulması esnasında Ay’ın tümü Dünya’nın tamgölge bölgesinden geçer ve bu olay Ay’ın görünen renginin değişime uğramasıyla hemen göze çarpar.

Bir Ay tutulması, Yer’in yuvarlak olduğunun gözlemsel bir tespitidir. Çünkü Ay’ı örten Yer’in gölgesi olup gölgenin biçiminden hareketle gölgeyi oluşturan cismin (Yer) şekli belirlenebilir. Yer atmosferi, Güneş ışığındaki uzun dalgaboylu (kırmızı) ışığı kırarak geçirir ve tamgölge konisi içine bükerek Ay yüzeyine ulaşmasını sağlar. Buna karşılık kısa dalgaboylu ışığı saçılmaya uğratır ve Ay’ın bize bakan yüzüne ulaşmasına büyük ölçüde engel olur. Bu nedenle bir tam Ay tutulmasında Ay’ın bize dönük yüzü kızıl bir renge bürünür. Bu kızarmış ışınımın incelenmesiyle Yer atmosferi hakkında ayrintılı bilgi edinilebilmektedir (atmosferin kimyasal kompozisyonu, atmosferdeki toz miktarı, vb.). Bir başka ifadeyle Tam Ay Tutulması süresince Ay yüzeyi, Yer atmosferini niteleyen bir ayna görevini üstlenmektedir.

Daha fazla bilgi için lütfen http://rasathane.ankara.edu.tr
adresine bakınız.

Bilgilerinize, Saygılarımla.

Prof. Dr. Berahitdin Albayrak
Ankara Üniversitesi Rasathanesi Müdürü







Bu haberin geldigi yer: || Oymalıtepenin Buluşma Noktası ||
http://www.oymalitepe.net

Bu haber icin adres:
http://www.oymalitepe.net/modules.php?name=News&file=article&sid=8